In 2023-24 verkent Studium Generale Gent de vele eindes in een mensenleven. We onderzoeken dingen die eindigen, dingen die zouden moeten eindigen en dingen waarvan we ons niet eens kunnen voorstellen dat ze ooit tot een einde komen.
Eindes zijn ondraaglijk intiem, vreselijk eigen aan de persoon die ze meemaakt. In de loop van elf lezingen zullen denkers, kunstenaars en onderzoekers dan ook reflecteren over vragen als: Hoe vinden we nieuwe vormen, gepaste woorden, juiste plekken voor afscheid en verlies? Want dat lijkt broodnodig in een tijd waarin de oude manieren van met deze zaken omgaan niet meer werken. Op welke manier maak je een goed einde aan iets waarvan je dacht dat het jou tot jou maakte: een identiteit, een vriendschap, een levensfase, een gezin, een lichaam?
Maar eindes zijn ook universeel en politiek, we beleven ze samen. We laten daarom evengoed sprekers aan het woord die nadenken over ecologische rouw en het einde van de wereld, over hoe selectieve abortus aan specifieke levens een einde maakt, over hoe democratieën zichzelf opheffen en over waarom er beslist wordt wanneer historische periodes eindigen.
De Studium Generale Gent lezingen gaan na wat het einde zou betekenen van entiteiten – het kerngezin, je betaalde baan, de nationale grenzen – die ons leven vandaag de dag op zo een doordringende manier vormgeven dat we ons nauwelijks kunnen voorstellen dat ze ooit niet bestonden of ooit niet meer zullen bestaan.
Kortom, we stellen ons samen de vraag of de kunst van het verliezen wel degelijk te leren valt zoals dichteres Elizabeth Bishop aan het einde van haar leven schreef. ‘Verlies iedere dag iets’, raadde ze ons aan. Je sleutels, een verloren uur, een huis, een land, een geliefde. Want eindes brengen ons tot een nieuwe verhouding met al wat bestaat. En ook al stoppen we niet voor eindes, zij stoppen zeker wel voor ons.